In een samenleving waarin de overheid er voor iedereen is, ligt er een duidelijke verantwoordelijkheid bij diezelfde overheid om toegankelijk te zijn voor al haar burgers. Dit betekent niet alleen fysiek toegankelijke gebouwen, maar ook toegankelijke digitale documentatie. Of je nu een beleidsdocument, een begroting, of een ander P&C-publicatie (Planning & Control) schrijft, het is cruciaal dat deze documenten voor iedereen te begrijpen en te gebruiken zijn – ongeacht eventuele beperkingen. BZK heeft hiervoor de volgende website.
Uitdagingen in toegankelijkheid
Het toegankelijk maken van digitale documentatie is geen gemakkelijke taak. Een van de grootste uitdagingen zit in de diversiteit aan beperkingen waar mensen mee te maken kunnen hebben. Een visuele beperking kan bijvoorbeeld variëren van kleurenblindheid tot een ernstige oogafwijking, terwijl anderen afhankelijk zijn van voorleessoftware om documenten te begrijpen.
Een belangrijk aspect dat hierbij vaak over het hoofd wordt gezien, zijn tabellen in documenten. Tabellen kunnen essentiële informatie bevatten, maar moeten zodanig worden opgemaakt dat ze voor iedereen leesbaar zijn. Dit houdt in dat kleurenblindvriendelijke kleurschema’s gebruikt moeten worden en dat de tekstgrootte en regelafstand afgestemd moeten zijn op mensen met visuele beperkingen. Ook voorleessoftware moet in staat zijn de tabellen correct voor te lezen, wat vraagt om een gestructureerde en logische opbouw van de gegevens.
Beeldmateriaal in documenten
Daarnaast bevatten veel P&C-publicaties visuele elementen zoals diagrammen en grafieken. Hoewel deze vaak noodzakelijk zijn om complexe informatie duidelijk weer te geven, vormen ze ook een toegankelijkheidsprobleem. Het gebruik van afbeeldingen, zoals Excel-sheets die als afbeeldingen worden ingevoegd, is een veelvoorkomend voorbeeld dat problemen kan veroorzaken. Deze afbeeldingen zijn niet leesbaar voor voorleessoftware, en kunnen ook lastig zijn voor mensen met visuele beperkingen.
De uitdaging is dan ook om deze visuele informatie op zo’n manier te presenteren dat iedereen er toegang toe heeft. Dit kan bijvoorbeeld door het toevoegen van alt-teksten aan afbeeldingen, het bieden van tekstuele alternatieven voor grafieken, en het vermijden van het gebruik van kleur als enige middel om informatie over te brengen.
Het belang van bewustzijn
Veel schrijvers van P&C-publicaties zijn zich niet bewust van de toegankelijkheidsproblemen die kunnen ontstaan. Dit komt deels doordat de wereld van beperkingen gelukkig voor velen onbekend is. Maar het besef dat toegankelijkheid essentieel is, moeten leidend zijn in het schrijfproces. Als je een beperking hebt, of iemand in je omgeving daarmee te maken heeft, weet je hoe belangrijk het is dat anderen hier rekening mee houden.
Een inspirerend voorbeeld is de burgemeester van Leiderdorp, die zich sterk maakt voor toegankelijkheid van overheidsdocumenten. Haar inzet laat zien dat er wel degelijk mogelijkheden zijn om dit te verbeteren, zelfs binnen de bestaande structuren en middelen. Bekijk haar ervaringen op TikTok.
Vooruitgang en toekomstige verplichtingen
Binnenkort wordt de nieuwe begroting gepubliceerd. Dit is een uitgelezen moment om nog eens kritisch naar de toegankelijkheid van deze documenten te kijken. Hoewel er momenteel nog geen strikte controles plaatsvinden, heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) al aangegeven dat dit in de toekomst wel zal veranderen. Een digitale toegankelijkheidverklaring wordt belangrijker. Maar het feit dat er nog geen strenge controle is, mag geen excuus zijn om toegankelijkheid te negeren. Juist overheidsinstellingen zouden hierin een voortrekkersrol moeten spelen. Zoals je hier kan lezen is dat helaas nog lang niet het geval.
LIAS helpt om documenten toegankelijk te maken
Gelukkig helpt LIAS om documenten toegankelijk te maken en alle vereisten te voldoen. Jouw consultant kan je hierbij helpen. Maar uiteindelijk ligt de verantwoordelijkheid bij de schrijver van het document. Het is aan de schrijver om te gaan met de diversiteit van het publiek en ervoor te zorgen dat de documenten voor iedereen toegankelijk zijn.
Toegankelijkheid is geen luxe, maar een basisvoorwaarde voor inclusiviteit. Door hier bij het schrijven van P&C-publicaties bewust mee om te gaan, zorgen we voor een overheid die er écht voor iedereen is.
Wil je meer weten?
Ben je nieuwsgierig naar hoe we jouw kunnen helpen? Neem dan vrijblijvend contact met ons op. Eén van onze specialisten neemt binnen één werkdag contact met je op.
